28-Mart-2024 11:35:55

Cankoç Medya Kuruluşudur.

$
İngiliz-Rus kapanı

İngiliz-Rus kapanı

Değerli okuyucular geçen hafta İngilizler 2.Abdülhamid’i neden sevmezdi diye sorduk. Cevabını aramaya devam ediyoruz. 2. Abdulhamid İngiltere ve Rusya’nın gerçek niyetlerini isabetle değerlendirmiştir. Peki ne yapacaktır? Bunu da şöyle açıklar: “Bir hükümetin ve milletin ayakta kalması için birkaç şey lazımdır. 1) Din, 2) Eğitim, 3) Milliyet, 4) Sanayi ve zenginlik. Ne yazık ki, bilgisi tam olan adamlarımız pek azdır. Halbuki Hıristiyanlar bunların tamamına sahiptirler. Bunlar bizde yerleşinceye kadar Osmanlı Devleti’nin, İngiltere ve Rusya arasında bir yol ve politika izlemesi gereklidir. “İngiltere Başbakanı olan Gladstone, 1882’de parlamentoda eline Kur’an’ı alarak yaptığı konuşmada Mısır Müslümanlarını kastederek, “Bu kitap bu Müslümanların elinde kaldıkça İngilizler hiçbir zaman onlara hakim olamayacaklardır. Yegâne çözüm, Müslümanları Kur’an’dan uzaklaştırmaktır.”Gladstone, Abdülhamid’in de hasmıdır. Nitekim Büyükelçi Layard’da verilen bir muhtıraya, “Düşmanımız Gladstone’dur” diye yazdıran Abdülhamid’dir. “Türkler pılısını pırtısını toplayıp Asya’ya çekilmelidirler” sözünün sahibi Gladstone karşısında Abdülhamid, kozlarını Eyüp Peygamber sabrıyla kullanmıştı. İngiltere bir şekilde Mısır’ı işgal etmişti ya, Sultan işgali tanımamakta kararlıydı. Ne yapıp edip Abdülhamid’in elinden, işgali resmen onayladığını bildiren bir belge almak gerekiyordu. Bir ara ikna eder gibi oldular da. İngiliz ordusunun 3 yıl içinde Mısır’dan çekileceğine dair sözleşmeye Kraliçe Victoria dahi imza koydu. Sıra Abdülhamid’in onayına gelmişti. Ne var ki o, hiç beklenmeyen bir hareketle anlaşmayı son dakikada reddetti. Zira bu imza, sadece İngiltere’nin Mısır üzerindeki hakimiyetini –geçici bile olsa- tanımayı getirmekle kalmayacak, Müslümanları emperyalizme teslim etmek anlamına gelecekti. (Mısır’ın hukuken elden çıkışı Lozan’dadır.) “Hükümranlık haklarım ortadan kalkmadıkça” diyordu Abdülhamid, “hukuken mülküm olan yerlerde yabancı hakimiyeti ve geçici işgale asla razı olmam.” Sen misin razı olmayan! Al sana Ermeni sorunu! Ermeni ayaklanmalarını bastırması bile suç sayılmış, Gladstone Abdülhamid’e yepyeni bir ad bulmuştur: “Kızıl (Kanlı) Sultan.” Sanki 1857’deki Hint ayaklanmasında yüzlerce insanı katleden kendisi değilmiş gibi, İngiltere, Ermenilerin hamisi kesilmiştir. Sevdiğinden değil elbette, Abdülhamid’in kestiği hortumları tekrar tesis edebilmek için piyon olarak kullanmak arzusundan. Lord Ponsonby adlı insaf sahibi parlamenter, Mondros Mütarekesi’nin hemen ardından Abdülhamid’in hakkını parlamentoda şöyle teslim edecektir: “Abdülhamid Avrupa’nın gördüğü en zarif ve en kurnaz diplomatlardan biriydi. O, Avrupa Birliği (Concert) makinesinin tekerleğine çomak sokacağı ve Düvel-i Muazzama’yı birbirine düşüreceği anı gayet iyi biliyordu.” İngiltere’nin kurt diplomatlarından Aubrey Herbert, 14 Aralık 1911’de Avam Kamarası’nda şunları demiş: “İngiltere’de sabık Sultan Abdülhamid ve politikası sevilmezdi. Aynı şekilde Abdülhamid de, karakterinde çok nadir görülen bir samimiyetle İngiltere’den hoşlanmazdı. Aklımızda tutmamız gereken iki şey şudur: Abdülhamid yönetimi, fırsatını bulur bulmaz çıkarlarımızı baltalıyordu, yeni yönetim ise Liberal Güçlerin en büyüğü olan İngiltere’nin dostluğuna güvenmektedir.” Evet dostlar; Herbert in bahsettiği yönetim İttihad ve Terakki Partisidir. Onların yönetiminde ülke yangın yerine döndü. Günümüze dönelim. O gün çıkarları baltalayan Abdulhamid’i tahttan indirenler bugünde çıkarları baltalayan Recep Tayyip Erdoğan’ı iktidardan indirip hapsetmek istiyor. Bu konuya devam edeceğiz. Not: Tırnak içindeki yazılar Tarihçi Yazar Mustafa Armağan’ın yazısından alıntılanmıştır.

Cevap bırakın